Ekonomik krizin yarattığı yoksulluk üniversite öğrencilerini de vurdu. Bir yandan okumaya çalışan bir yandan ise geçim sıkıntısı ile mücadele eden öğrenciler sosyal hayattan kopuyor. Sınırlı miktardaki harçlıklarla ve Kredi Yurtlar Kurumu tarafından 2025 yılı için 3 bin lira olarak belirlenen burslarla geçinmeye çalışan öğrenciler ekonomik nedenlerden dolayı sosyalleşemiyor.

Yüksek Öğretim Kurumu’nun (YÖK) 2023-2024 akademik yılı istatistiklerine göre Türkiye’de 7 milyon 81 bin 289 öğrenci üniversitede okuyor. Ipsos Araştırma’nın Eylül 2024’te yayımlanan araştırmasına göre üniversite öğrencilerinin yüzde 25’i yarı zamanlı, yüzde 3’ü ise tam zamanlı bir işte çalışıyor. İstanbul’da sinema-tiyatro-konser gibi etkinlik ücretleri en az 300 liradan başlıyor ve içeriğine göre 2-3 bin liraya kadar tırmanıyor. Öğrencilerin genelde sosyalleşmek için tercih ettikleri kafelerde fiyatlar her geçen gün değişiyor. Ortalama bir kafede arkadaşlarıyla buluşup kahve yanında tatlı yemek isteyen bir öğrencinin en az 350 lirayı gözden çıkartması gerekiyor. Öğrencilerin sık tercih ettiği pizza-hamburger ise en az 300 liradan başlayarak kalitesine göre 400-500 liraya kadar çıkıyor. Bir gün boyunca arkadaşlarıyla sosyal bir etkinliğe katılıp yemek yemek isteyen bir öğrencinin cebinden en az 650 lira çıkması gerekiyor.

ÜCRETSİZ ETKİNLİK ARAYIŞI

Yaşam standartları gerileyen, sosyal yaşamdan kopan ve gelecek belirsizliği içinde olan gençlerin durumunu üniversite öğrencisi A.E., “Gençliğimizin baharında sadece temel ihtiyaçları karşılamak için çalışmak zorunda kalıyoruz” diye özetliyor.

Üniversite 2. sınıf öğrencisi Seçil Murtazaoğlu, üniversite dışındaki kültürel etkinliklere indirim olmadığı sürece gitmenin zor olduğunu söylüyor. Öğrencilerin ekonomik nedenlerden dolayı alışkanlıklarının değiştiğini söyleyen Murtazaoğlu, “‘Gel, dışarıda bir kahve içelim’ artık ayda bir ya da iki kez duyabildiğimiz bir davete dönüştü. Lüks oldu. Liselilerde harçlıklarını biriktirip ayda bir kere toplu bir şekilde dışarıya çıktıklarını görüyorum. Bugün sadece kahve içsek, haftaya da yemek yeriz diyerek hesap yapıyoruz” dedi. Murtazaoğlu, ücretsiz kültürel etkinlikler kovaladıklarını belirterek “Bir müzik aleti çalmak, resimde kendimizi geliştirmek hayallerimizin köşelerinde toz tutmaya bırakılıyor” dedi.

‘UZAKTAN TAKİP EDİYORUM’

22 yaşındaki üniversite öğrencisi Merve K. ise “Radyo televizyon ve sinema öğrencisi olarak vizyondaki filmleri takip etmeyi ve onları sinemada izlemeyi seviyorum ama öğrenci bütçesiyle ancak uzaktan takip edebiliyorum. Festivallerde belki kalırsa öğrenci biletlerinden faydalanabiliyoruz. Bir sosyal faaliyet göstermek için o hafta yemeiçme masrafından kısarak denge oluşturmak zorunda kalıyoruz” diyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) “İstanbul’da Öğrenci aşam aliyeti raştırması 2024-2025” araştırmasına göre harcama kalemleri içerisinde aylık en yüksek artış yüzde 94.43 ile kültür, sanat eğlence harcamasında oldu.