Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) ilk reaktöründe test elektriğinin bu yıl sonu verilmesi planlanırken Türkiye’yi nükleer enerjide yeni faza taşıyacak Sinop ve Trakya NGS’lerin yapımı için ise görüşme trafiği hız kazandı. Yeni nükleer santral projeleri için Çin, Rusya, Güney Kore ve Kanadalı yatırımcılarla görüşmeler sürerken, yeni projelerde yüksek yerlilik oranı ve teknoloji transferi hedefleniyor. Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali olan Akkuyu’da yerlileştirme oranı yüzde 58’i aşarken, yeni yapılacak Sinop ve Trakya nükleer santralleri ile küçük modüler reaktörlerde (SMR), Akkuyu’ya kıyasla daha yüksek yerlilik oranı ve teknoloji transferi hedefleniyor.
2053’TE 20 GİGAVAT HEDEFLENİYOR
Edinilen bilgiye göre, Sinop ve Trakya nükleer santralleri için Çin, Rusya, Güney Kore ve Kanada ile yürütülen müzakerelerde, yerli tedarik ve teknoloji transferi konuları öne çıkıyor. SMR teknolojileri kapsamında, özellikle güvenilirliği kanıtlanmış, uluslararası sertifikasyon süreçlerinden geçmiş ve yüksek yerlileştirme potansiyeli sunan tasarımlara odaklanılıyor. Akkuyu’nun yanı sıra Sinop ile Trakya’nın ve SMR’lerin devreye alınmasıyla birlikte nükleer santrallerin kurulu gücünün 2035 yılında 7.2 gigavat seviyesine, 2053 yılında ise 20 gigavat; elektrik üretiminde nükleer santrallerin payının ise yaklaşık yüzde 30 seviyelerine gelmesi hedefleniyor.
NÜKLEER TEKNOPARK KURULACAK
Türkiye’de şu anda inşa edilen ve toplam kapasitesi 4.8 GW olan Akkuyu NGS’nin ilk ünitesinin bu yıl sonunda, dört ünitenin ise birer yıl arayla 2028 yılı sonuna kadar faaliyete geçmesi planlanıyor. Akkuyu NGS devreye alındığında, Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu tek başına karşılaması bekleniyor. Türkiye’de nükleer bilimler, radyasyon teknolojileri ve malzeme araştırmaları gibi kritik alanlarda Ar-Ge ve inovasyon ekosisteminin bir araya getirilmesi amacıyla Nükleer Teknopark kurulması öngörülüyor. 2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji’ne göre, Teknopark bünyesinde TÜBİTAK ve TENMAK başta olmak üzere konuyla ilgili kamu kurumlarının altyapı ve insan kaynakları koordine edilecek, üniversitelerdeki akademisyenler ve özel sektör girişimleri desteklenecek. İstanbul Teknik Üniversitesi’nin nükleer enerji alanında geçmişten bu yana oluşturduğu altyapı ve insan kaynağı ile Nükleer Teknopark’ta akademik liderlik yapması öngörülüyor.
68 NÜKLEER REAKTÖRÜN İNŞASI SÜRÜYOR
DÜNYADA çalıştırılabilir toplam 397 bin 742 megavat elektrik kapasiteli 439 nükleer reaktör bulunuyor. İnşa aşamasında 68 reaktör bulunurken, projelenen reaktör sayısı ise 108 adet düzeyinde yer alıyor. Toplam çalıştırılabilir reaktör sayısına bakıldığında ABD 94 adet reaktör ile ilk sırada yer alırken, bu ülkeyi 58 reaktör ile Çin, 57 reaktör ile Fransa, 36 reaktör ile Rusya, 33 reaktör ile Japonya ve 26 reaktör ile Güney Kore izliyor.
