“14 Haziran’da Washington’da
bir kutlama için, yerleri
dolduracak yedeklere ihtiyaç
var. Etkinliğe katılacakların kırmızı, beyaz,
mavi giyinmiş olarak sabah 9’da hazır
omaları gerekiyor. Yedekler, organizatörler
tarafınca yönlendirilecek, nerede duracakları
ve oturacakları kendilerine gösterilecek,
öğlen yemeği ile bir ücret ödenecektir.
Beyaz olmayan, farklı etnik kökenlerden
gelenlere, VIP platformundan izlenen büyük
ekranlarla TV’larda maksimum görünürlük
sağlanacaktır.”
Dün yazıya oturduğum saatlerde,
hazırlıkları tamamlanan Koz’ın “doğum
günü” geçidi için sosyal medyada dolaşıma
sokulan “adam toplama” ilanları bunlar.
ABD ordusunun sözde 250. yılı için düzenlenen
ama Trump’ın doğum gününe bilhassa denk
getirilen geçit için 6 bin 600 asker, 150 zırhlı
araç, 50 uçak seferber edildi.
YouTube’da yayın yapan yorumcular,
ABD’de benzeri görülmemiş bu Kuzey
Kore tarzı geçit törenine ilgi düzeyinin çok
düşük olduğunu, Beyaz Saray’ın bu yüzden
panik yaşadığını, bu nedenle de “taşıma
yöntemlerin” yanında, benzerlerine üstteki
gibi ancak filmlerde rastlayabileceğimiz
ilanların sosyal medya üzerinden dolaşıma
sokulduğunu söylüyorlar.
Köy yanar, deli kız taranır…
Ortadoğu’da Pentagon’un “III. Dünya
Savaşı” senaryolarından biri olarak zikrettiği
bir tırmanma ve savaş hali yaşanıyor.
ABD’nin içi ayrıca yangın yeri…
Los Angeles’ta acayip işler oluyor.
Göstericilerle askerler karşı karşıya
getiriliyor, Kaliforniya valisi İmamoğlu
misali tutuklanmayla tehdit ediliyor, Meksika
kökenli bir senatör, içişleri bakanına bir soru
sormaya cüret ettiği için üstüne atlayan FBI
ajanları tarafından kameralar önünde yere
yatırılıp ters kelepçe yapılıyor…
Ayrı ayrı dudak uçuklatan bu gelişmeler
yaşanırken Trump şimdi kendisine 45 milyon
dolarlık bir “yaş günü geçidi” tertipliyor.
EN İKTİDARSIZ BAŞKAN
Niye? Çünkü 2017’de başkanlık
serüveninin başlangıcında Macron
tarafından davet edildiği Fransa’nın Bastille
günü “14 Temmuz kutlamaları”nda tanık
olduğu askeri törenlerden etkilenmiş ve
hatırlıyorum: “Niye bizde -ABD’de de!- böyle
törenler yapılmıyor?” demişti.
Demek ki not etmiş. 14 Temmuz-14
Haziran… Eh tarihler de benziyor; “Neden
olmasın?” diyerek dünyanın şaşkınlıkla
izlediği bu gösteriye heveslenmiş.
Foreign Policy dergisinin eski genel yayın
yönetmenlerinden Daily Beast yazarı David RothkopfTrump’ın bu tuhaf saplantısını,
son Rus Çar’ı II. Nikola’nın 1. Dünya Savaşı
arifesinde oyuncak askerleriyle oynamasına
benzetiyor.
“(Sovyet ihtilali öncesinde) Rusya yıkılırken
tam” diyor Rothkopf, “Rus çarı zamanını
oyuncak askerlerle oynayarak geçiriyordu.
Çünkü ancak böyle kendisini bir komutan/
general gibi hissediyordu.”
ABD’nin etkili düşünce kuruluşlarınsan
Council on Foreign Relations’ın üyelerinden
olan Rothkopf’un bu benzetmeyi yapmasına
yol açan neden, Trump’ı şimdiye değin “en
iktidarsız” ve “devlet tecrübesi hiç olmayan
tek başkan” olarak tanımlaması.
“Trump (2. kez göreve geldiği son altı ayda)
müttefikleri yabancılaştırdı, ekonomiyi altüst etti,
uluslararası sistemi mayınladı. Los Angeles’ta
olanlara bakın. ABD, içe dönük bir çöküş içinde…”
ORTADOĞU’YU TANIMAYAN UZMANLAR
Trump son olarak İsrail’in, İran saldırısının
neresinde?
Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun belirttiği
üzere saldırı Tel Aviv’in “tek taraflı kararıyla
mı” gerçekleştirildi? Yoksa Trump’ın bilgisi
dahilinde mi yaşama geçirildi? Ya da
Trump, bir oldubittiyle karşılaştıktan sonra
sadece güçsüz görünmemek adına “Her
şeyden elbette haberdardım” modundaki
açıklamasını mı yaptı?
Soru önemli. Her iki durumda da ABD’nin
liderliği tartışılıyor.
İsrail’in “yaptım oldu” tarzında
saldırıyı (Trump’ı baypas ederek bilgisi
ya da öngördüğü zamanlama dışında)
gerçekleştirmiş olması, dünya düzeninin
hepten başsız, boş viteste olduğu
ve “güçlünün dokunulmazlığının” hiç
frenlenmediği bir yeni evreye girildiğine
işaret ediyor.
Gözlemciler bu sürüklenişte, ABD
başkanın aymazlığı denli çevresindekilerin
çapsızlığına da parmak basıyorlar.
Trump’ın biyografisini yazan ve çevresini
içeriden tanıyan Michael WolffOrtadoğu
temsilcisi Steve Witcoff’un örneğin, dış
politika ve Ortadoğu konularında tümüyle
cahil olan ve başkanla golf oynamaktan
başka bir işe yaramayan bir New York’lu
mütehait olduğun belirtiyor. Rubio’nun
daha profösyönel olmakla birlikte, onun da
Trump’la diyaloğu bulunmadığını vurguluyor.
Trump’ın beri yanda bir Netanyahu
dayatmasıyla değil de, bile isteye danışıklı
döğüş yaptığını kabul etsek dahi, bu kez de
böyle bir saldırının sonuçları hakkında yeterli
bilgi ve donanıma sahip olmadığını anlıyoruz.
İsrail saldırılarının devamının ABD
desteği olmaksızın gelemeyeceği, İran’ın
yer altındaki derin nükleer tesislerini ABD
silahları olmadan İsrail tarafından hedef
alınamayacağı, o tesisler vurulmadan ise
“İran’ın nükleer defteri”nin kapanmayacağı
biliniyor.
Trump oyuncak askerleriyle oynarken ABD
başkanı ne kertede bu kara deliğe çekiliyor?
Cevabı olmayan sorular bunlar.
Bilinen tek şey, dünyanın çok ürkütücü yeni
bir belirsizlik ve istikrarsızlık eşiğine sürüklendiği.
Bildiğimiz dünya düzeni yok artık. Tuz buz
oldu.
