Uzun bir süredir, ülkemizin tarımsal kesiminde ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Yaşanan bu sıkıntılardan yalnızca üreticiler etkilenmiyor; aynı zamanda, belki daha büyük ölçekte tüketiciler de etkileniyor. Ülkemiz bazı tarımsal ürünlerdeki geleneksel üstünlüğünü yitirdiği gibi, giderek tarımda da geriliyor ve önemli ölçüde irtifa kaybediyor.

Bir zamanlar gıda alanında kendi kendine yetebilen ülkeler arasında yer alan ve bununla övünç duyduğumuz ülkemiz, genel olarak gıda alanında ve birçok tarımsal üründe dışa bağımlı hale geliyor. Daha geçtiğimiz günlerde, gıda ithalatının yüzde 24.1 oranında arttığı basına yansıdı. İthal edilen ürünlerin sayısı, çeşidi ve miktarı artıyor. Buna koşut olarak, ithalatın döviz bazında ekonomiye maliyeti de tırmanıyor.

DON VE KURAKLIK ETKİSİ

İçinde bulunduğumuz ürün yılının ilkbahar aylarında, ülkemizin birçok üretim yöresinde ciddi bir don olayı yaşandı. Dondan Ege ve Akdeniz bölgeleri de olumsuz etkilendi. Birçok ürün daha doğarken ve çiçek açarken dalında kurudu. Üretici ağır biçimde zarar gördü. Yine son olarak bazı üretim yörelerinde dolu afeti yaşandı.

Ülkemizde küçük ölçekli tarım işletmelerinde tarımsal sigorta (TARSİM) yaygın bir uygulama değil. Dolayısıyla küçük üretici don zararını büyük ölçüde sineye çekmek zorunda kaldı. TARSİM kendine bağlı çiftçilerin zararının 21 milyar lira olduğunu; bu zararın da 1,11 milyarlık bölümünün karşılandığını açıkladı. Peki ya TARSİM dışında kalanların zararı. Onların durumu ne olacak?

ÜRETİM ZORLAŞIYOR, VERİM DÜŞÜYOR

Üretimde yaşanan sıkıntılar ve zararlar, yalnızca meydana gelen donla sınırlı değil. Bir de kuraklık ve su problemi var. Ege ve Akdeniz gibi görece sıcak ve yağışsız iklim koşullarının yaşandığı bölgelerde, durum daha da vahim. Üretim yapmak, giderek daha zorlu ve sıkıntılı hale geliyor.

Don ve kuraklık gibi olaylar, yalnızca üretimi zorlaştırmıyor. Aynı zamanda verimi de olumsuz etkiliyor. Buna koşut olarak çiftçinin maliyetleri artıyor ve kazancı azalıyor. Hatta birçok üründe çiftçi maliyetini kurtarmakta bile zorlanıyor, zarar ediyor. Sonuçta bütün bu olumsuzluklar, çiftçiyi üretimden uzaklaştırıyor. Çiftçilik cazip bir uğraş olmaktan çıkıyor. Özellikle gençler tarımdan ve kırsaldan kaçıyorlar. Tarımsal üretimle uğraşanların yaş düzeyi yükseliyor.

ÇİFTÇİ, UÇAN KUŞA BORÇLU!

Tarımda, tarlada, bağda bahçede yaşanan sorunlar, yalnızca üretim konularıyla sınırlı değil. Belki ondan daha önemlisi, işin ekonomik, sosyal ve siyasal boyutu. Örneğin yaşanan afetler nedeniyle çiftçinin zararları telafi edilebilir. Tarımsal alanda en önemli gider kalemlerini oluşturan gübre ve mazotta, bu üretim sezonunda KDV ve ÖTV oranları sıfırlanabilir.

Tarımda verimin düşmesi, üretimin azalması, yalnızca bu işle uğraşan çiftçileri ilgilendirmiyor. Üretimden tüketime uzanan zincirin tüm halkalarını olumsuz etkiliyor. Vatandaş önümüzdeki dönemlerde sebzeye ve meyveye erişmekte daha da zorlanacak. Bu durum şimdiden kendini belli ediyor. Ege ekimizde sıkça gündeme getirdiğimiz gibi, pazarlar – marketler vatandaşın elini yakıyor! Şimdilerde en bol ve ucuz olması gereken mevsim sebzeleri ve meyveleri bile ateş pahası!

Ayrıca, neredeyse uçan kuşa borçlu hale gelen çiftçi; adeta borç içinde kıvranıyor! Tarım ve üretici kesimi, sorunlarına ilgi ve çözüm bekliyor. Emeğinin değer bulmasını ve üretimin desteklenmesini talep ediyor. Bu taleplere biz de yürekten katılıyor ve destek veriyoruz.

***

Kemeraltı atölyeleri

Kemeraltı, İzmir’in tarihidir, geçmişidir, kalbidir. Geçtiğimiz günlerde yapılan ‘Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinden Geçmişten Geleceğe 3. Kemeraltı Çalıştayı ve Etkinlikleri’, bu gerçekliğin altını bir kez daha çizdi. İzmir’e ve İzmirlilere Kemeraltı’nı hatırlattı. Etkinlikler kapsamında yapılan Kemeraltı Atölyeleri çalışması da önemli sonuçlar ortaya koydu. Bu atölyeler ile Kemeraltı’nın sorunlarına çözümler arandı ve gelecekte yapılması gerekenler tartışıldı.

Demokratik kitle örgütlerinden, meslek odalarından, Kemeraltı esnafından ve akademik dünyadan katılımcılar, farklı başlıklarda düşüncelerini paylaştılar. Tartışmalara göre oluşturulmuş çözümler, öneriler farklı başlıklar altında değerlendirildi.

ALTYAPI VE KORUMA

Atölyelerde ortaya çıkan görüşlere göre; Kemeraltı’nın en büyük sorunu altyapı eksikliği olarak görülüyor. Şu ana kadar altyapının yalnızca yüzde 22’sinin tamamlanabildiği belirtiliyor. Başlanmış altyapı çalışmalarının tamamlanması için çaba sarf edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Çarşının güvenliği için Valilikle temas kurulması isteniyor.

Çarşının sağlık altyapısının da elden geçirilmesinin istendiği raporda; “Kemeraltı yangın, sel, deprem gibi doğal afetlere hazır değildir. Dar sokaklarına itfaiye ve ambulans araçları giremeyecek durumdadır. Bunun için çözüm önerileri geliştirilmelidir” deniyor. Ayrıca otoparka izin verilecekse, Kemeraltı’na yakın otoparkların belediye tarafından işletilmesinin daha uygun olacağı vurgulanıyor.

TÜKETİCİNİN SORUNLARI

Kemeraltı atölyelerinin raporunda, tüketicilerin sorunlarına yönelik maddeler ile çözüm önerileri de var. Bu konularda şu hususlar raporda yer alıyor: “Ürün iadesi yapılmaması uygulamasının kaldırılması gereklidir. Çığırtkanlık ve hanutçuluk sona ermelidir. Yerel yönetimlerle esnaflar arasında işbirliği güçlendirilmelidir. Tarihi yerler işaretlenmeli, tabela karmaşasının ve görsel kirliliğin önüne geçilmelidir.”

Esnafın eğitiminin, meslek odalarının yardımıyla Ticaret Odası ve Esnaf Odası tarafından yapılabileceği vurgulanan raporda; bu eğitimin, ruhsat alınabilmesinde şart olması gerektiği vurgulanıyor.

KEMERALTI TARİHİ VE KÜLTÜRÜ

Raporda esnafın Kemeraltı’nın tarihi zenginliği konusunda da eğitilmesi talep edilerek şöyle deniyor: “Kültür ve sanat aktiviteleri Kemeraltı için çok önemlidir. Ne yazık ki sinemalar kapanmış tiyatro sayısı ise sadece bire inmiştir. Bu nedenle alanın yaşaması için kültürel etkinlikler özendirilmeli ve desteklenmelidir. Alanda sanal müzeler tasarlanabilir, esnaf müzesi oluşturulabilir.”

Atölyelerin raporunda; Kemeraltı’nın UNESCO kültürel miras listesine dahil edilmesi için çalışmaların yoğunlaştırılması isteniyor. Çarşının turistler için ilgi çekici bir yer haline gelmesinin iyi olacağı vurgulanıyor. Kemeraltı’nın en önemli gücünün gastronomi olduğunun altı çizilerek, gastronomi ile ilgili tanıtımlar yapılması talep ediliyor.

***

Kuş Cenneti’ne sahip çıkmak

Ege ekimizde, İzmir’in, Ege’nin tarihi ve kültürel değerlerine, doğal güzelliklerine sıkça dikkat çekiyoruz. Bu ortak zenginliklere hep birlikte sahip çıkılması gerektiğini vurguluyoruz.

Önceki haftaki Ege ekimizde; Ece İçmez arkadaşımızın haberiyle, İzmir’in doğal güzelliklerinden Kuş Cenneti’ni gündeme taşımıştık. Oradaki risklere ve olumsuzluklara dikkat çekmiştik. İzmir’de Kuş Cenneti denilince akla gelen ilk isim olan Prof. Dr. Mehmet Sıkı’nın uyarılarına yer vermiştik.

Gerek ana gazetemizde, gerekse Ege ekimizde yer alan haberlerimize, yazılarımıza; yerel yönetimlerin ve belediye başkanlarımızın ilgiyle yaklaştıklarını gözlemliyoruz. Bundan da büyük memnuniyet duyuyoruz.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, Mehmet Sıkı hocayla iletişime geçerek, görüş ve uyarılarının dikkate alınacağını ifade etmiş. Kuş Cenneti’nin geleceği adına bu örnek duyarlılıklara teşekkür ediyoruz. Kuş Cenneti’ne sahip çıkmak, İzmirli ve Egeli olarak ortak sorumluluğumuzdur.