Kurye Hakları Derneği, 2024 yılı boyunca çalışırken hayatını kaybeden en az 63 kuryenin hayatını kaybettiğini tespit etti. Bu sayının, Türkiye’de kurye ölümlerine dair herhangi bir resmi istatistik bulunmaması nedeniyle “en az” ibaresiyle açıklandığı belirtildi. Dernek, kuryelerin ölümlerine ilişkin verileri, çeşitli sendikalar, dernekler ve sosyal medya gruplarını düzenli takip ederek ve medyada yapılan haberleri inceleyerek topladı.
İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIK SORUNLARI DEVAM EDİYOR
2024 yılına ait raporda, sektördeki iş güvenliği ve sağlık sorunlarının hala devam ettiği vurgulanıyor. Bu ölümler, paket başı ödeme, hız temelli prim sistemi, düşük ücretler, uzun çalışma saatleri ve eksik ekipman gibi faktörlerle ilişkilendiriliyor. Ayrıca, 6 çocuğun da bu yıl çalışırken hayatını kaybetmesi, çocuk hakları yükümlülüklerine dikkat çekiyor. 51-64 yaş aralığında hayatını kaybeden kuryelerin sayısının 6 olması ise kuryeliğin sadece gençler için bir iş olarak görülmesinin yanlış olduğunu ortaya koyuyor.
MOTO KURYE ÖLÜMLERİ KÜRESEL BİR SORUN
Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) İşin Geleceği Bölümü Yöneticisi Fırıncı Khundakjibu ölümlerin küresel bir sorun haline geldiğini belirterek, platform kuryelerinin iş güvenliği eksikliklerinin, sektördeki düzenlemelerin yapılmasında itici bir sebep olduğunu vurguluyor. Khundakji, hükümetlerin ve platform şirketlerinin, kuryelerin güvenliğini sağlamak için daha fazla önlem alması gerektiğini ifade ediyor.
PLATFORM ŞİRKETLERİ KURYELERİ “ESNAF” OLARAK GÖSTERIYOR
Raporda ayrıca, moto kuryelerle ilgili hukuki statü konusuna da dikkat çekiliyor. Çalışma İlişkileri uzmanı Dr. Murat Özveriplatform şirketlerinin kuryeleri “esnaf kurye” gibi göstererek, işçi yasalarından kaçmaya çalıştığını belirtiyor. Gerçekte bağımlı çalışan olan kuryelerin, geçirdikleri kazaların iş kazası olarak kabul edilmesi gerektiği ifade ediliyor.
GÜVENCELİ ÇALIŞMA KOŞULLARI İÇİN DÜZENLEME GEREKLİLİĞİ
Sonuç olarak, rapor, kuryelerin güvencesiz çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve ölümlerinin engellenmesi için sektördeki düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunu, kuryeler ve ilgili derneklerin sürece dahil edilmesinin önemini vurguluyor.