ABD’nin başkan seçilen lideri Donald Trump, Kanada, Meksika ve Çin’e yönelik gümrük vergisi tehditlerini artırarak ticaret politikalarında büyük bir değişikliğe işaret etti. Trump, 20 Ocak 2025’te göreve başladıktan sonra Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25, Çin’den ithalat yapan ürünlere ise ek yüzde 10 gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.
KANADA VE MEKSİKA’YA YÜZDE 25 VERGİ
Trump, Kanada ve Meksika’ya uygulanacak gümrük vergilerinin, bu ülkelerin sınır güvenliğini artırması ve uyuşturucu akışını engellemesi şartına bağlı olduğunu belirtti. Truth Social platformunda yaptığı açıklamada, “İlk icraatlarımdan biri olarak bu vergileri yürürlüğe koyacağım” ifadelerini kullandı.
ABD ile yoğun ticaret hacmine sahip bu iki ülkeye uygulanacak vergiler, otomotiv ve elektronik sektöründe faaliyet gösteren birçok uluslararası şirketi de etkileyebilir. Meksika’dan ABD’ye yapılan ihracatın yüzde 83’ü, Kanada’dan yapılan ihracatın ise yüzde 75’i ABD’ye gerçekleştiriliyor. Uzmanlar, Trump’ın tehdidinin ABD-Meksika-Kanada Ticaret Anlaşması’nın (USMCA) hükümlerine aykırı olabileceğini belirtiyor.
ÇİN’E YENİ YAPTIRIMLAR
Trump, Çin’i de fentanil gibi uyuşturucu maddelerin ABD’ye ulaşmasını engellemekte yeterince çaba göstermemekle suçladı. Çin’den ithal edilen ürünlere mevcut vergilere ek olarak yüzde 10 gümrük vergisi getirme planını açıkladı. Washington’daki Çin Büyükelçiliği’nden bir sözcü, “Ticaret savaşlarını kimse kazanamaz” açıklamasında bulunarak bu politikaya tepki gösterdi.
Çin, 2023’te ABD ile yapılan görüşmelerde fentanil üretiminde kullanılan maddelerin ihracatını durdurmayı kabul ettiğini ve bu konuda adımlar attığını savundu. Ancak Trump, daha önce Çin mallarına yüzde 60’ı aşan oranlarda gümrük vergisi getirme ve Çin’in “en çok kayrılan ticaret ortağı” statüsünü sona erdirme vaatlerinde bulunmuştu.
EKONOMİK ETKİLER VE TARTIŞMALAR
Ekonomistler, bu gümrük vergisi planlarının ABD ithalat vergilerini 1930’ların seviyelerine çıkaracağını, enflasyonu artıracağını ve küresel tedarik zincirlerini yeniden şekillendireceğini öngörüyor. Trump’ın bu hamleleri, ABD ile ticaret ortakları arasındaki ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendiriliyor.
Meksika Maliye Bakanlığı, Trump’ın açıklamalarına, “USMCA, ulusal ve uluslararası yatırımcılar için bir kesinlik çerçevesi sunmaktadır” ifadeleriyle yanıt verdi. Kanadalı bir yetkili ise Başbakan Justin Trudeau’nun Trump’la görüşerek sınır güvenliği ve ticaret konularını ele aldığını belirtti.
Trump’ın ticaret politikalarının uygulamaya konulması halinde, ABD-Meksika-Kanada Ticaret Anlaşması’nın yeniden müzakere edilmesi bekleniyor. Bu süreç, Temmuz 2026’da yapılması planlanan anlaşmanın “gün batımı” hükmüyle zorunlu hale gelecek.
