Şili’deki And Dağları’na kurulan Vera C. Rubin Gözlemevi, şimdiye kadar yapılmış en büyük dijital astronomi kamerasına sahip. 2015 yılında inşaasına başlanan gçzlemevinin bu kamerasından ilk test görüntüleri nihayet paylaşıldı. Galaksiler, Astreoid’ler ve yüzlerce detay ile ortaya çıkan sonuçlar gerçekten de büyüleyici gözüküyor.
Sadece 10 saatlik gözlemle çekilen bu ilk karelere baktığımızda, binlerce ışık yılı uzaklıktaki galaksiler, toz bulutları ve daha önce keşfedilmemiş 2.000’den fazla asteroit net şekilde görülebiliyor. Bu görüntülerin, gözlemevinin iddialı hedeflerinin sadece bir başlangıcı olduğu ifade edilmiş. Test sürecinde ve sadece 10 saatlik gözlemle bu kadar detaylı fotoğrafların ortaya çıkması, çok daha uzun sürecek çalışmalar için şimdiden heyecan duymamıza sebep oluyor.
Gözlemevi, karanlığıyla ünlü Cerro Pachón Dağı üzerine kurulu. Bölge o kadar karanlık ki, tesise çıkan yol geceleri farların uzun huzmeli kullanımı yasak. Bu da teleskobun gece gökyüzünü en net şekilde gözlemlemesini sağlıyor. Rubin teleskobu, özel tasarlanmış üç aynalı bir sisteme sahip. Gökyüzünden gelen ışık önce 8.3 metrelik ana aynaya, ardından ikincil ve üçüncül aynalara çarparak son olarak 3.200 megapiksellik, yani 9.8 x 5,4 feet boyutlarındaki dev kameraya ulaşıyor. Kamera neredeyse bir otomobil büyüklüğünde ve yaklaşık 2.8 ton ağırlığında.
LSST (uzay ve Zamanın Kültürel Mirası) adı verilen kamera, 18 katlı bir bina yüksekliğindeki gözlemevinde yer alıyor ve yaklaşık 810 milyon dolarlık bir yatırımla inşa edildi. Kamera, Amerikan astronom Vera Rubin’in adını taşıyan tesiste, milyonlarca gök cisminin ışığını daha önce benzeri görülmemiş bir detayla yakalıyor.
Bu sistem sayesinde kamera, tek bir karede Ay’ın 40 katı büyüklüğünde bir alanı yakalayabiliyor. Gözlemevinin veri yöneticisi Yusra AlSayyad’a göre, bu geniş perspektif onu gökyüzünü adeta bir filme dönüştüren özel bir araca dönüştürüyor.
GÖZ KAMAŞTIRAN DETAYLAR
İlk verilerde, 2.104 yeni asteroit tespit edildi. Bunlardan yedisi, Dünya’ya yakın geçiş yapan cisimler olarak sınıflandırıldı. Bu cizimlerin herhangi bir tehdit oluşturdukları düşünülmüyor. Yetkililer, bu hızla devam edilirse gözlemevinin ilk iki yılında milyonlarca göktaşı ve kuyruklu yıldız keşfedebileceğini söylüyor. Bu da onu Güneş Sistemi’nde dolaşan nesneleri izlemek için en etkili yöntem haline getirebilir.
Yayınlanan görüntüler arasında, Trifid ve Lagoon nebulalarının bir araya getirildiği dev bir mozaik yer alıyor. Bu tek kare, 7 saat boyunca alınan 678 ayrı görüntünün birleşiminden oluşuyor ve Dünya’dan tam 9.000 ışık yılı uzaklıkta yer alan detayları ortaya çıkarıyor.
Gözlemevi, gökyüzünü her 3 – 4 günde bir tamamen tarayacak. Bu döngü, önümüzdeki on yıl boyunca tekrar edilecek. Bu çalışmanın sonucunda 20 milyar yeni galaksinin haritalandırılması, 90.000 yeni Dünya’ya yakın asteroid keşfi ve karanlık madde hakkında kritik sorulara yanıt aranması planlanıyor. Bu sürecin sonunda yaklaşık 500 petabayt veri toplanması bekleniyor.
