Sabri Ülker Vakfı 15 yaşında.
Gıdada bilgi kirliliğiyle
mücadele, sağlıklı nesiller
için eğitim projeleri, bilimsel
yayınlar ve hekimlere yönelik
özel eğitimler… Vakıf, Türkiye’de
gıda okuryazarlığının gelişmesi
ve sağlıklı yaşam kültürünün
oluşması için önemli projelere
imza attı. Bu yolculuğu ve gelecek
hedeflerini, vakıf başkanı Dr. Talat
İçöz ile konuştuk.
Sabri Ülker Vakfı 15 yılı
geride bıraktı. Bu süreci nasıl
özetlersiniz?
2009 yılında rahmetli Sabri
Ülker’in topluma hizmet
vizyonunu temel alarak yola
çıktık. Misyonumuz netti:
Bilimsel bilgiye dayalı, bağımsız
ve güvenilir içeriklerle sağlıklı
yaşam kültürünü yaymak. Bugün
gururla söyleyebilirim ki yaklaşık
12.5 milyon kişiye ulaştık. Yani
Türkiye’de her 7 kişiden birine
bilimsel içeriklerle dokunmuşuz.
Bu bizim için büyük bir sorumluluk
ve motivasyon kaynağı. Türkiye
gıda okuryazarlığında iyi bir
noktada değil. Etiket okuma
alışkanlığımız çok zayıf. Obezite ve
metabolik hastalıklar yükselişte.
Bu yüzden sağlıklı yaşam
kültürünün daha çocuk yaşlardan
başlayarak toplum genelinde
yayılması çok önemli…
Toplumda özellikle çocuklara
yönelik yürüttüğünüz çalışmalar
dikkat çekiyor. En çok bilinen
proje “Yemekte Denge”
sanırım…
Evet, 2011’den bu yana Milli
Eğitim Bakanlığı işbirliğiyle
yürüttüğümüz Yemekte Denge
Eğitim Projesi bizim en uzun
soluklu çalışmalarımızdan.
Şu ana kadar 7 milyonu aşkın
öğrenci, öğretmen ve veliye
ulaştı. Çocuklara doğru beslenme
alışkanlıklarını eğlenceli ve öğretici yollarla anlatıyoruz. 2018-
2019 döneminde İstanbul, Antalya
ve Gaziantep’te yaptığımız
bilimsel araştırma da eğitimin
davranış değişikliği yarattığını
açıkça gösterdi.
Sağlık profesyonellerine
yönelik eğitimleriniz de son
yıllarda oldukça genişledi. Bu
alanda neler yaptınız?
2017’de ilk olarak sağlık
habercilerine yönelik eğitimler
başlattık. Sonrasında Aile
Hekimleri Federasyonu (AHEF)
ile işbirliği içinde, aile hekimlerine
yönelik temel ve ileri düzey
beslenme ve beslenme İletişimi
eğitimlerini hayata geçirdik.
Bugüne kadar bu programlarla
20 binden fazla sağlık çalışanına
eriştik. Son iki yılda iç hastalıkları
uzmanlarını da kapsama dahil
ettik. 2025 itibarıyla Türk
Eczacıları Birliği ile yürüttüğümüz
programla eczacılar da bu
çemberin içinde. Hedefimiz, her
sağlık profesyonelinin kanıta
dayalı beslenme bilgisiyle
donanmış olması.
Bu eğitimlerin etkisi sahada
nasıl hissediliyor? Geri
bildirimler ne yönde?
Son derece olumlu. Örneğin, iç
hastalıkları uzmanlarının yüzde
97’si aldıkları eğitimin tedavi
süreçlerini olumlu etkilediğini
düşünüyor. Aile hekimleri de hasta danışmanlığında daha güçlü
hissettiklerini belirtiyor. Ayrıca
yüzde 90’dan fazlası bu içeriklerin
tıp fakültesi müfredatına alınması
gerektiğini savunuyor. Bu da doğru
bir ihtiyaca yanıt verdiğimizin
göstergesi.
15. yıl için özel bir etkinlik
planladığınızı biliyoruz. Bize
biraz Gıda Okuryazarlığı
Zirvesi’nden bahseder misiniz?
Bu yıl ekim ayında, ulusal ve
uluslararası paydaşların katılacağı
Gıda Okuryazarlığı Zirvesi’ni ilk
kez gerçekleştireceğiz. Gıda,
sağlık ve iletişim dünyasından
çok sayıda akademisyen, uzman
ve kamu temsilcisini bir araya
getirerek bilgi kirliliğine karşı
bilimsel bir duruş sergilemek
istiyoruz. Aynı zamanda Kasım’da
düzenleyeceğimiz bir başka
önemli etkinlikte “beslenme
ve gıdada kavram yanılgıları”
konusunu işleyeceğiz.
Vakıf yalnızca Türkiye’de değil,
dünyada da ses getiriyor.
Harvard ile olan bağınız da
dikkat çekiciydi. Ve genç bilim
insanlarına verdiğiniz ödüller…
Harvard Üniversitesi bünyesinde yer alan ve Yıldız Holding
tarafından desteklenen Sabri
Ülker Metabolik Araştırmalar
Merkezi’nde Prof. Dr. Gökhan
Hotamışlıgil liderliğinde obezite,
diyabet, kalp damar hastalıkları başta olmak üzere genetik ve
kompleks hastalıklar üzerine
10 yıldır bilim dünyasında ses
getiren pek çok çalışmaya
imza atıldı. Bu çalışmalar
uluslararası literatürde büyük
yankı uyandırdı. 2016’dan bu
yana beslenme, metabolizma ve
toplum sağlığı alanlarında genç
Türk bilim insanları tarafından
Türkiye’de ve dünya çapında
yapılan temel araştırmaları
teşvik etmek amacıyla verilen bir
ödülümüz var. Sabri Ülker Bilim
Ödülü’nü bugüne kadar, Doç.
Dr. Kıvanç Birsoy, Doç. Dr. Ebru
Erbay, Doç. Dr. Ömer Yılmaz,
Doç. Dr. Tamer Önder, Doç. Dr.
Elçin Ünal, Doç. Dr. Elif Nur Fırat
Karalar, Doç. Dr. Nilay Yapıcı ve
Doç. Dr. Elvan Böke kazandı. 15.
yılımızda ödülümüzü, onuncu
sahibiyle buluşturmak için
sabırsızlanıyoruz.
Yayıncılık da vakfın önemli bir
alanı. Bu konuda nasıl bir strateji
izliyorsunuz?
Bilginin yayılması için
doğru mecralar şart. “Herkes
okusun diye” sloganıyla çocuk
kitaplarından akademik yayınlara
uzanan bir portföy oluşturduk.
Bugüne kadar 5 milyondan
fazla kişiye ulaştık. Ayrıca dijital
platformlarımız var: Geçmiş Olsun
TV ve Bilim Bunu Konuşuyor gibi
kanallarda hem YouTube hem de
sosyal medya üzerinden bilimsel
içerik sunuyoruz.
Önümüzdeki döneme dair en
büyük hedefiniz nedir?
Gıda okuryazarlığını bir
halk sağlığı önceliği haline
getirmek. Türkiye’de hâlâ bu
konuda çok ciddi eksiklikler var.
Bilimsel bilgiye dayalı, şeffaf ve
sürdürülebilir projelerle daha
fazla kişiye ulaşmak istiyoruz.
Toplumun her kesimine doğru
bilgiyle temas etmek, bu ülkeye
olan sorumluluğumuzun bir
parçası
