Uluslararası siyasetin odak noktalarından biri olan İran’ın nükleer programıbirçok farklı tesis üzerinden yürütülüyor. Peki bu nükleer tesisler nerede, hangi amaçla faaliyet gösteriyor?
NATANZ URANYUM ZENGİNLEŞTİRME TESİSİ
- İran’ın en büyük uranyum zenginleştirme merkezidir.
- İsfahan eyaletindedir, yer altına inşa edilmiştir.
- Yüzlerce santrifüj içerir.
- 2010 ve 2021 yıllarında sabotaj saldırılarına uğramıştır.
- Uluslararası kamuoyunun en çok izlediği tesislerden biridir.
FORDOW NÜKLEER TESİSİ
- Kum kenti yakınlarında, bir dağın içine oyulmuştur.
- Yüksek oranda uranyum zenginleştirme kapasitesine sahiptir.
- Askeri saldırılara karşı korunaklı yapısı nedeniyle stratejik önemdedir.
- 2015 Nükleer Anlaşması ile faaliyetleri sınırlandı ancak sonradan yeniden faaliyete geçmiştir.
ARAK AĞIR SU REAKTÖRÜ (IR-40)
- Plütonyum üretme potansiyeli taşıyan ağır su reaktörüdür.
- Reaktör, nükleer silah üretimine elverişli olduğu için Batı tarafından yakından izlenmiştir.
- 2015 sonrası yeniden tasarlandığı açıklansa da son durumu belirsizliğini korumaktadır.
İSFAHAN NÜKLEER TEKNOLOJİ MERKEZİ
- Nükleer yakıt üretimi, araştırma reaktörleri ve mühendislik faaliyetleri yürütülmektedir.
- Nükleer teknoloji geliştirme açısından ülkenin en kapsamlı araştırma tesislerinden biridir.
- Zenginleştirilmiş uranyumdan yakıt çubuğu üretimi yapılır.
BUSHEHR NÜKLEER SANTRALİ
- İran’ın elektrik üretim amaçlı ilk ve tek nükleer santralidir.
- Basra Körfezi kıyısında yer alır.
- Rusya tarafından inşa edilmiştir ve yakıt desteği de Rusya’dan sağlanmaktadır.
- UAEA gözetimi altındadır.
PARCHİN ASKERİ TESİSİ
- Resmi olarak konvansiyonel bir askeri üs olarak tanımlanır.
- Batı istihbaratına göre geçmişte nükleer silah testleri yapılmış olabilir.
- Uluslararası denetime kapalı alanları nedeniyle şüphe çekmektedir.
LASHKAR ABAD TESİSLERİ
- İran’ın deneysel zenginleştirme çalışmaları yürüttüğü daha az bilinen bir merkezdir.
- Hakkında sınırlı bilgi bulunmaktadır, ancak UAEA raporlarında zaman zaman yer almıştır.
