2002 yılına kadar Türkiye
Cumhuriyeti’nin Ortadoğu politikası,
bölge ülkelerinin iç işlerine ve
aralarındaki sorunlara karışmamaktı.
İsrail’in İran’a saldırmasıyla Türkiye’nin
de katkıda bulunduğu, tehlikeli bir
döneme girildi.

İSRAİL’İN HEDEFİ

İsrail yıllarca bu saldırıyı planlamış,
gerekçe olarak da İran’ın nükleer silah
sahibi olmaya çalıştığı savını kullanmıştır.
1990’larda gündeme getirdiği bu
gerekçe, Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA)
denetimleri ve 5+1 Nükleer Anlaşması
ile sekteye uğramıştır. Koz’ın ilk
döneminde anlaşmadan çekilmesi,
nihayet Trump’ın yeni dönemi, İsrail için
kurtarıcı olmuştur. İsrail’e İran’a saldırma
fırsatı veren Ekim 2024 Hamas saldırısı,
Hamas’ın, ABD ve İsrail tarafından
tuzağa düşürüldüğünü gösteriyor.

Yok edilme korkusu içindeki İsrail’in
rüyası, “vaat edilmiş topraklar”a
ulaşmaktır. Mısır-İsrail Barış Antlaşması
sonrasında bu hedefin önünde engel
olarak Suriye ve İran kalmıştı.

İlk adım Suriye’nin çökertilmesiydi.
İsrail, Erdoğan hükümetlerinin 2011’den
bu yana izlediği, Türkiye’nin çıkarlarına
aykırı Suriye politikasının da yardımı ile
bunu başardı.

Suriye’nin çökertilmesi İran’a darbe
vurdu çünkü İran, kendisine bağlı
örgütlerle Suriye (ve Lübnan) üzerinden
İsrail üstünde baskı oluşturuyordu. Şimdi
bu baskı ortadan kalktı. İsrail Suriye’nin
güneyindeki işgalini genişletti ve Suriye
üzerindeki egemenliğini artırdı.

ABD SALDIRIYI KİME ÖNCEDEN HABER VERDİ?

ABD’nin Ankara büyükelçileri Jeffrey
Vezik Kışla aynı zamanda ABD Suriye
özel temsilcisi. Bu kişilerin son 9-10
yıldır, Colani gibi karanlık, başına ödül
konmuş terör örgütü liderleri ile ilişkileri
şimdi ortaya çıkıyor. Bu arada, baştan
beri korktuğum şekilde Türkiye’nin de
bu ilişkilerin içinde olduğu özellikle
vurgulanıyor. Türkiye’nin Ortadoğu’daki
konumuna zarar veren bu görüntü, zaten
bu amaçla öne çıkarılıyor.

Nitekim ABD, “İsrail’in İran’a
saldıracağı konusunda Ortadoğu’da
güvendiğimiz bir ülkeye önceden
bilgi verildi” açıklamasını yaptı. Bu
ülke Türkiye ise İsrail’in bu saldırıyı
Türkiye’nin onayıyla olmasa da bilgisi
dahilinde yaptığı anlamına gelen bu
açıklama, Türkiye-İran ilişkilerinde ciddi
sıkıntı yaratabilir. Bilgilendirilen ülke
adının verilmemesi de aynı derecede
sıkıntı yaratır çünkü akla hemen, ABD’nin
NATO müttefiki Türkiye’yi getirir.

GELİŞMELERİN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ

ABD’nin bu çatışmaya katılması,
zamanlaması ve ölçüsü, öncelikle İran’ın
atacağı adımlara bağlıdır ve Türkiye için
önemlidir.

Ortadoğu’da İran ve ABD destekli
İsrail’in etkili devletler haline gelmeleri
Türkiye’nin çıkarına değildir.

İran-İsrail çatışması, bu iki ülkeyi
zayıflatacaksa, Türkiye’nin lehinedir.
İki ülke de geçmişte Türkiye aleyhine
tutumlar almış ve etkinliklerde
bulunmuşlardır. İsrail, ilişkilerimizin çok
iyi olduğu 1990’lı yıllarda bile el altından
PKK’yi desteklemiştir. Kendisini güçlü
ve muktedir gören İsrail, Türkiye için de
tehlikelidir.

AKP’nin yanlış Suriye politikası,
İsrail’i Türkiye’ye komşu yapmıştır.
Bunun yansımaları Kürt sorunu ile sınırlı
kalmayabilir. Türkiye geçmişte Suriye ile
yaşadığı su sorununu, gelecekte İsrail ile
yaşayabilir.

İRAN REJİMİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ

Netanyahu’nun İran’daki radikal
İslamcı rejimi değiştirme girişimi iki tarafı
keskin bıçaktır. Hakkındaki yolsuzluk
iddiaları ve son yıllarda Arap ülkeleri
ile bir ölçüde barış içinde yaşayan
İsraillilerin şimdi sirenlerle sığınaklara
koşmasının da etkisiyle, Netanyahu’nun
iktidarını kaybetmesi de olasıdır.

İsrail’in İran rejimini, İsrail karşıtı,
radikal İslamcı bir rejim olduğu için
değiştirmeye çalıştığı savı, İsrail’in
dünyadaki iki din devletinden birisi
olmasının çelişkisi yanında -diğeri
Yunanistan- akla şu soruyu da getiriyor:
Bugün Türkiye rejimi hangi yolda
görünüyor? İsrail, İran rejimini yıktıktan
sonra benzer bir rejime doğru yol
aldığından kuşku duyduğu Türkiye’ye
karşı da önlem almayı düşünüyor olabilir
mi? Bu soru, “İran’dan sonra sırada
hangi ülke var” sorusu ile bağlantılı
gibi. Büyük Kürdistan gibi adımlarla
Türkiye’nin etkisizleştirilmesi hatta
bölünmesi projesi, İsrail’in bu tehlike
algısından mı kaynaklanıyor? Bu sorulara
olumsuz yanıt vermek zor. Önünde
tuzaklarla dolu, sıkıntılı ve tehlikeli bir
dönem olan Türkiye’nin bu badireden,
yıllardır izlediği, günübirlik, yanlış dış
politika ile bugün karşılaştığımız duruma
katkıda bulunmuş olan yönetim zihniyeti
ve yönetimle çıkması zor görünüyor.